Moko Tobi 02

Tobi sé on boug vayan.

Yon jou i fè lidé alé lachas Ovan,

Alawonn granbwa Létan-Nwè ; épi ti kalbas a-y i té pran.

Douvanjou i té mété nan sak a-y, janbèt, banza, grenn-kannik.

Anplis, i té pati èvè on bann lastik,

Fil-lapèch é zen. Lojik !

 

Kwi-la alantou ren a-y,

I vansé nan hazyé, ka kyenbé chapo-pay,

Pou vanté maengwen, yenyen épi dòt tibèt i sitèlman hay.

Solèy té ka tchansé pou lévé pa-dèyè niyaj ho-pandi ;

Silans té ka diskoupé mizi an mizi

Fèy sèk té ka fè krazi.

Rivé adan on klérèt.

Zozyo nan fétay-la té ka fè tounikèt ;

Mé pa té ni toutrèl oben zòtolan, pyès jibyé pou lafèt.

Milo Tobi vwè mouch-a-myèl adan on bidim pyé-zabriko :

Byen manjé adan, é apré bwè dlo-koko.

On soupi, “Fout ka fè cho !”

 

Aladésann monnèt-la,

Doubout obò on gran létan i fè konsta :

On nati vèt, tout sòt bèt ; pa ni koté pli bèl pasé sila !

Yo tout ki anba dlo, é séla ki anho té an réjwisans.

Lanati té donan, yo chak té ni bèktans.

Mèsi pou Laprévwayans !

 

Adan zèb-la, dé zòrèy

Dwèt kon pikèt, long épi étwèt kon boutèy ;

On lapen mokozonbik, lonji atè-la, té ka mandé vwè’y :

“Dépi douvanjou, man ni toulé kat pat maré adan zatrap ;

Chalè-kannik lasa ja ban mwen on gwo tap,

Tèt an-mwen anba soupap.

 

Woté mwen nan sa souplé,

Pou mwen alé obò dlo-la é déswèfé”.

Tobi pran janbèt a-y é koupé kòd-la, pas i té kwayansyé.

Malérèzman Tobi té janti, é Lapen té ba’y on bèl chout.

An vérité, voras-la té vini kaskout’,

É té pri asi lawout.

 

“Kisa ou fè la, tibway ?”,

On nonm èvè on boutou té ka hélé ba’y –

“Pou trapé lapen-lasa, nou ja piké é lagliyé bwabwa-pay,

Nou ja tann on-tralé zatrap, ka èspéré jou-la i ké pri ;

Anfendikont, moman-lasa sé té jòdi,

A ! si ou pa té vini.”

 

Lapen-la té ja channda.

About-souf, ba Rakoun i té ja ka makanda :

“Malè té pou rivé si man pa té kwazé on bèl ababa ;

Anmiyonné èvè pawòl plézan, lamenm i kité mwen lib.

Asiré pa ni pli sòt an tout Karayib ;

On sèvèl karé kon kib.”

 

Tobi té moun a bon kyè,

Séla ki kwè i kouyon pa konnèt zafè :

Alavwè on pò bèt an katafal, i pa fè chimen-kòsyè.

É davwa i mati, i pran tout rèsponsabilité an chaj.

Ora mèt-la, jérè-la menné’y san wouklaj

An bitasyon élivaj.

 

Monté mòn, rivé anho,

Toupré garenn épi hat, yon kaz kòsto.

Poto wòch é bwa, masonn planch épi gòlèt : architèk bòsko

Talisaj an lacho koulè endigo, an woukou é kannèl.

Kal a tòti té ka klendendé zétensèl :

Dékorasyon natirèl.

 

Misyé Zapo, mèt domenn,

Té on sakré Misyé Louwa, on fénomenn ;

An ti péyi-la non a-y té krenn pli mové pasé ladévenn.

Fini kouté sa jérè-la di’y, misyé té fouben konpasyon ;

San dakò a jennboug-la, i pran désizyon.

I voyé’y an konmisyon.

“Pasé adan chak kalòj,”

Zapo di Tobi, é apré i graté gòj,

“Bay pal nouri bèt é nétwayé ; nou pa la pou sousé sik-dòj.

Touléjou ou ké vini dépi sizè pou fè menm biten-la,

Toultan ou pa viré menné lapen-lasa.

Isi sé mwen ki lalwa.”

 

Tobi té bizwen chapé,

Sèlman bitasyon-lasa té òwganizé :

Jérè an komandman, travayè an mouvman, lézòm ka woulé.

Toulongalé, gad èvè boutou é koutla ka monté désann.

Yonn bouré konpè-la, ki pa nòz fè chikann :

“Ann’alé, ba kò a-w bann !”

 

On bokit pwa é mayi,

Yon on bourèt légim é rasin pouri,

Èvè on pannyé, on balyé palmyé, é dlo adan on bari.

Poul, kanna, pentad, kodenn épi zwa kon tilili an ti kaz !

Balyé, nouri yo, ranmasé zé ba lévwaz !

Jenn Milo té ka fè gaz.

 

Lè yo vwè i fini vit,

Jérè-la voyé’y ba kochon manjé tousuit,

Épi aprésa, i di’y nouri bèf, boukèt, chouval é kabrit.

Tobi té ka swé kon kannari chatengn, tèlman sa té fòsan.

Ba lapen féyaj, apré sizé on moman.

Boulo-la bout aprézan.          

 

Lonbraj té ka di onzè.

Sibitman, on ti klòch vini konmisyonnè,

Ka komandé tout moun an bitayon-la : Pran on ti-gray favè !

Travayè té ka bondaté asi twon anba pyébwa pou manjé,

Ka pran tafya, mabi, sangri pou dékolé,

Dlo-koko pou déswèfé.         

 

Gwotyap-la té kon djendjen,

Abiyé tankon wa, é gra pasé manswen.

“Mi twa zé”, i di, “Alé, mé panga ou bliyé viré dèmen.

Piski sé pa janmé ou ki ké rivé pongné lapen-lasa,

On simenn ou ké bouloté kon jòdi-la.

Ou mègzo mé byen gaya.”

 

Fini rakonté bétiz,

Misyé Zapo woté mouchwè an pòch chimiz,

Pou suiyé swè asi fon a-y anba on gren-solèy san labriz.

Tiboug-la di, “Man ké trapé vòlè-la avan simenn-la bout.”

Lòt-la tèsté, “Tiboug, kon ti zong, chans a-w kout.

Bèt-lasa pa ti poupout.”

 

Aprésa Misyé alé.

Konpè Tobi, san fè réta, li-menm fè pyé,

É halé aladésann toupannan sé boug-la té ka kozé.

Dé koté a chimen-la té èstébékwan èvè bèl pyé-flè,

Palmis hotè syèl, é onpil pyé-fwi dèyè.

Anba mòn, i pasé bayè.         

 

Tobi sé boug wòs an tèt.

“Dèmen, man ké trapé’y, asiré pa pétèt,”

I di an chimen, ka griji on mòso bwa èvè on janbèt.

Antré nan kaz, tout laprémidi i té ka kalkilé kou a-y.

Pou kè té dousi, i kolasyonné kaskay,

Konsa, lannuit té plézan ba’y.

Douvan klèté i doubout,

É halé sak épi kwi, pa mélé kaskout.

I té sèten kyenbé Lapen jou-lasa, i pa té ni pwenn dout.

Plan-la té ja tiré : “I ka vini douvanjou, ében mwen osi !”

Anba bwa-la, Tobi kouri kon zagouti ;

An klérèt-la, i vwè li.

 

Sizé anba pyé kajou,

Lapen té ka bwè dlo adan on katoutou.

I di Manglous : “Sonjé menné léti, kawòt é fèy-kalalou,

Pas vòlé aka Misyé Zapo vini on danjé aprézan.”

“Ou ké ni tipoul é tikanna tanzantan.”

Sé konsa yo tiré plan.

 

On ti bwa sèk kasé tèk !

Viré gadé, Lapen vwè tiboug-la toupré ;

A tout vitès, boug-la channda épi antré andidan hazyé.

Manglous pran lòt dirèksyon ka désann pli ba.

Mé sé pa pou sila Tobi té vini la,

Alò i pousuiv lòt-la.

 

Kité hazyé pou savann,

Lapen monté anho Laba, é i fannkann,

Kontinyé kouri, i sòti douvan Létan-Nwè, épi sispann.

Tan distans i té siyajé, i pa té vlé désann pli osid.

Kon jou té ka kasé, é bouden a-y té vid,

I di : “Fwenk ! misyé solid”.

 

Kifè, Lapen chanjé bò,

Pou trasé mòn é ravin, gouvènay onò,

Jistan i viré ovan, pannan solèy ka fifiné grenndò.

Anba bwa, i rivé koté on gwo tou é ranmasé wòch ;

Tousuit i ripé on pyébwa ki té agòch,

É i atann men an pòch.

 

Doubout ka véyé olwen,

Gadé pa-koté bitasyon a Man Garen,

I apèsi Tobi ka pran souf, koré asi on pyé-monben.

Alò, i voyé on kalité gwo wòch an modi Tou-a-Dyab ;

Tonmblokoto an tou grangoufal : mi bab !

Dézòd pou fawouché krab !

 

Tiboug-la tandé dézòd,

I vansé pli fon ; lòt-la ka ri é ka tòd.

Lè Konpè rivé, i vwè tou-la, é vitman i trésé on kòd.

Dapré’y Lapen té antré an Tou-a-Dyab, é i té déboulé.

Konsa, i désann, mé li osi ranfalé ;

Tèk ! Kòd-lyann la té koupé.

 

Doulè an kò, blès an kè :

Tobi Milo té ka soufè an gran nwèsè.

An bouch a tou-la, i vwè Lapen ka ri’y é fè bèkèkè.

Aprésa i woumonté an pyébwa-la pou fè on ti kanpo,

Pannan gason-la rété kouché anlè do,

Ka chigné èvè bobo.

 

Lapè angòjé Tobi ;

An gouf-lasa, ayen pa té alavwéri.

Jou té ka ouvè, lè pou antré ba gwo é piti chòsouri.

Yo té ka pasé pa-anlè tèt a-y, pou alé dòmi pli fon,

Apré yo té fini manjé an bitasyon.

Pa ni ayen ki pli bon !

“Konsa zòt ka lévé mwen ?”

On ti vwa di, “Bakannal granbonnè maten !

Zòt ka voyé wòch dèyè mwen konsidiré man té mové chyen.”

“Kimoun la ?” Tobi di. Tou pè, i konprann i té k’ay mò.

“Ében bon !” lòt-la chikanné kon matadò,

“Ou pa ni rèspé, alò ?”

 

Konsa on kourès parèt,

Ganmèz kon tifi, fin épi long kon bagèt.

“Èskizé !” Tobi di, “Sé Lapen ki fè mwen on kou malonnèt.”

Dépi yè misyé ka fè mwen kras, é fo mwen trapé’y jòdi-la.

I vòlè, mantè, é mokè anplisdisa.

Aprézan man ké mò la.

 

“Poukisa ?”, Kourès mandé,

“Sé pa jou ou manjé tè ou ka mò, misyé.”

Mé Tobi réponn, “Lè ou mòdé mwen, kotésit man ké trépasé.”

Mé lòt-la wouklé, “Man pa sèpan vlenné otan pou bay lanmò.

Sèl sa man té ké vlé, sé ou alé déyò,

Kité mwen dòmi ankò.”

 

“Ah ! Si man té pé kapab,

Man pa té ké an dlo sal la kon krab-a-bab,

Akwèdi man té an mang pou jouwé an dlo somach é an sab.”

Tiboug-la té ka pléré penn a-y, mé Kourès pa té pé fè hak.

Sèpan-la di : “Si man té ni bra kon Makak,

Man pa té ké la kon brak.”

 

Konsa, yo an kalkil,

Pou touvé kèk solisyon ki pa difisil.

Kourès santi kò a-y initil, Tobi té ka soufè onpil.

Sito, yo tandé yon hélé-anmwé andéyò modi tou-la.

Yo vwè on gwo kòd déboulé wòch aprésa,

É on nonm désann anba.

 

I pa di on sèl pawòl,

I pran Tobi é fè’y monté anlè zépòl.

Konsi tiboug-la té flo kon sak a fengnan ki k’alé lékòl,

Adan on batzyé, yo té sòti. Apré nonm-la pozé’y atè,

I woté on poban an sak a-y, é ba’y bwè

Kèk dlo-féyaj ki anmè.          

 

Byen woupran konnésans,

Gason-la gadé nonm-la èvè doutans,

Mé apré pézé tousa, i rèkonnèt jòdi i té plen chans.

Konsa, nonm-la fè dèyè, é rété doubout anba on pyébwa.

On jenn bway èvè on timoun té sizé la,

Yo té ka atann nonm-la.

 

Tobi lévé pou sizé.

Sé twa chasè-la té bòdzè, byen abiyé.

Piti-la té ni on lyann, jenn-la té ni on banbou dékoré ;

Gran-la té ka pòté an do, on joli pannyé fèt an bakwa,

Èvè on ak, twa flèch, on boutou é on va.

Yo disparèt anba bwa.           

 

Tobi koumansé réjwi ;

Pa té ni blési pyès koté, i té géri,

Kò a-y pa té ka fè’y mal ankò, é sa kité’y abazoudi.

I lévé asi dé pyé, é i ranmasé sak é kwi a-y atè.

Avan i té pati, i lévé tèt anlè.

Mésyé ! Gadé bèl zafè !

Adan on gwo pyé-zanmann,

Lapen té maré pa dé pat dèyè, ka pann.

On twèl fouré an bouch a-y, i té ka balansé kon flèch a kann.

Ou té ka vwè, i té bizwen palé, mé Tobi té byen fouben.

Kòd-la koupé, bèt-la tonbé kon fouyapen.

Yo té pongné’y alafen.

 

Tiboug-la té tou kontan ;

Démaré pat dèyè, woumaré pat douvan,

I fè konpè-la doubout é i halé’y pou maché toubònman.

Misyé té ka bougonné pawòl enkonprènab adan chifon ;

Ou té ké di an bouch a-y té ni kèk vonvon.

I fè sovaj kon kochon.

 

I pa té bon kanmarad,

Asiré i té ka di pawòl kouyonnad.

Konsa, i jété kò a-y atè, davwa yo pa lévé’y di gad.

Alò Tobi trenné’y atè ; sèlman, afòs kòché i lévé,

Épi koumansé ka jiré, piski chifon-la té démaré,

Pannan i té ka lité.

 

“Kité mwen alé”, i di.

“Ou mèyè ka révé !” konpè-la réponn li.

“An domenn a Misyé Zapo nou k’alé, pa pli ta ki jòdi.”

Aprésa Lapen mété ka rakonté mannyè i inonsan,

Ka babyé : “Sé Manglous ki chèf komandan,

É sé li ki tiré plan.”

 

On modi révélasyon !

“Lapen ka manjé légim, ou sav sa, gason !

Alò poukisa man ké volé poul si man pa ni bon rézon ?

Manglous déklaré i ké manjé nou tout an fanmi, si janmé

Man ka rèfizé fè tousa i ka mandé.

Mi sé sa lavérité !”

 

Aprésa misyé débat,

“Kisa ou té ké fè ? Man pa vòlè kon rat.

Man pisimyé lavi an bitasyon, ka mandé yonndé patat.

Sé sa man ka menné ba sé pitit-la toulé jou Bondyé fè,

É man pé pa sipòté vwè yo an mizè.

Ès ou ka konprann alè ?”

 

On-paké pawòl miyon,

Fè Tobi pèd véyativité a-y pou bon.

Lapen té ka pwofité pou mòdé kòd-la. Pap ! Misyé mawon.

I pasé ba’y on paspyé, tiboug-la bigidi é pran on so.

Lòt konpè té ka soté pou ba’y on masko,

Ka janbé wòch épi dlo.          

Tobi té dèyè ka suiv.

Lapen té ka fè tousa i té pé pou viv ;

Sèl biten i té ka swété, sé pa fini an zasyèt kon griv.

Adan on détou i pasé douvan on gran-modi koubari ;

Pa chans anba i kontré Konpè Zagouti,

Ka manjé grenn épi fwi.

 

“Anmwé ! Pòté mwen soukou !”

Lapen ka hélé ba zagouti-la kon fou.

Wòpso anlè do, i kriyé : “Si ou pa vlé mò, voyé labou !”

Zagouti té sézi, san konprann sa ki té ka pasé konsa ;

Mé lè i tann talon ka pété atè-la,

I pran pè, é i channda.

Plakata kon ti chouval,

Pat long a zagouti fè i janbé kannal ;

I siyé hazyé, twonsé bwa, é andidan jaden fè rafal.

Agòch adwèt, Tobi té ka pran plon pou suiv tras a-yo,

Jistan yo antré anlè tè a Gran Zapo,

Koté té ni pyé-koko.

 

An menm klérèt ki lavèy,

Gadé alawonn, i apèsi dé zòrèy ;

Zagouti, ki sa soté ho, té monté pyébwa pou yo pa vwè’y.

Mé davwa Lapen té mal bésé tèt, on plan savan kalbandé.

Banza é kannik kité kwi, lastik halé,

On zyé fèmé pou vizé.

On ti flèch limyè filé,

 

Monté anlè, klendendé kon tiboul difé.

Kon zéklè kannik frapé branch-la asi kilès yo té kaché.

Zip an pyébwa-la ki tranblé, branch-la fè krak, é i kasé tèk !

Yo fè bòk atè-la an menm tan ki bwa sèk,

Épi woulé kon chadèk.          

Bébétoum ! Tobi osi.

Dé bèt-la té kagou, ka maché bigidi.

Lapen koumansé gadé an syèl koté zéklè-la té sòti.

“Pa boujé,” Gason la di : “Sinon zòt ké gouté tibren kannik”.

Zagouti tranblé kon moun ki ni malkadik,

Mé sa té tèlman komik.

 

“Kouté sa, bon kanmarad,”

Lapen té vlé badiné, “Man tonbé malad.

Afòs kouri, man té las. Zòt pann bibi tèt anba kon grènad :

Pat maré, trihalé, trenné, maché, kouri toupatou ankò,

Ripé pyébwa, foukan atè, é manké mò.

Èvè’w man ni mové sò.”

 

Tobi kouté é réponn :

“Si ou pa té ka vòlé poul é zé yo ponn,

Ni fè mwen pyès méchansté, ou pa té ké kouri alawonn.

Alè ou ni pou asimé sa ou fè douvan Gwotyap Zapo.”

“Manglous-la fòsé mwen,” Lapen chigné onlo,

Fè maji, pléré gwodlo.

 

“Tiboug, panga mòdé zo !”

Zagouti vini tèsté, santi pli kòsto,

I témwagné ba Tobi tout biten i ka vwè é tann anho :

“An koubari-la, man tann li é Manglous an konplosité.

Yonn ka vòlé ba lòt sa yo pa ka manjé.

Apré yo ka bokanté.”

 

“Kouté misyé ka manti !”

Lapen chikanné : “Oblijé zòt tout modi,

Dwèt sé pousa pa ni dòt zagouti ; sé vou ki dènyé isi.

Ou ka déklaré pawòl pou yo pa manjé’w dèmen o plita.”

Zagouti di : “Sèl vérité adan tousa ;

Man pa vlé mò jòdi-la.”

 

Tobi té bizwen fè pyé,

É i di Zagouti : “Pa enkyèt, ou pé viré.”

“Èspéré mwen pa mò avan jou tonbé,” bèt-la soupiré.

“Si sèlman man té ni on dòt koté pou viv titak pli lontan,

Man pa té ké rété an koubari souvan,

Yenki désann tanzantan.”

 

“Man pou rivé toutalè,”

Gason-la di’y, “Rété adan koubari, Konpè.

Épi, man ké menné’w on koté pou viv lontan asi latè.”

Apré tout moun palé, yo séparé. La, Tobi halé Lapen,

Ka pòté on mannèv, é san kouté ayen.

Mi, yo rivé alafen.

 

Moun pran yo alarivé ;

Yo maré lapen-la adan on pyé-palmyé,

Épi jérè-la té vlé voyé jenn gason-la ba bèt manjé.

“Awa !” Tobi di yo, “Zòt mandé Lapen, aprézan mi i la.

Man pa ni ayen ka fè isi jòdi-la.”

Konsa i lagé tousa.

 

Lamenm, jérè-la vini,

É frapé’y èvè on boutou ora chivi ;

Mé Tobi pa pran sa, alò i ba boug-la on tchòk an figi.

I halé boutou-la, é i té paré kongné tèt a misyé.

Anfen i réfléchi, i kité sa tonbé,

É i lévé pou chapé.

 

Lè Tobi touné kò a-y,

On gadyen mété on koutla anba gòj a-y.

Lamenm Misyé Zapo hélé : “Man pa vlé péyé lantèrman a-y,

Mété’y adan on kalòj vid. Apré zòt fini yenki ba’y fwèt,

Konsa i ké sav kotésit sé mwen ki mèt,

É sèten man pa on jwèt.”

Alò, yo pran’y kon sovaj,

É yo fèmé’y kon zannimo adan on kaj.

Davwa i flègèdè, Tobi toujou té ka soufè bouwotaj.

Mé kenz lanné asi tèt a-y, i savan pasé sa moun kwè.

I té ka tiré plan, ka atann yo ouvè ;

Kouché asi pay atè.

 

Lapépasité doubout,

Gason-la santi i pé ké rivé about.

Konsa, on sèvant pasé pou gadé, é di : “Pò chouboulout !”

I lonji on katoutou dlo, mé nonm-la fè kalbas-la tonbé.

Anbistan on ti fil-fè long, fanm-la voyé.

Tiboug-la kouvè’y présé.

 

Gad-la fè fanm-la pati ;

I di jenn gason-la : “Talè tou a-w ka vini.

Ou bòsko an tèt a-w, mé pli ta sé lyann é fwèt ou ké santi.”

Konsa i désann pli lwen, ka pran blag èvè dé boug boloko.

Tobi an kalòj-la té ka souskandé yo,

Kon difé anba chodo.

 

I pran fil-fè la andous,

Épi i fè takèt-la monté san soukous ;

Aprésa, i bouré pòt a kalòj-la, é pati alakous.

On travayè, ki té ni tan vwè’y kouri, vèti sé jérè-la.

Tiboug-la vini jibyé an bitasyon-la,

Yo tout dèyè’y konyéla.

 

Tribiché, i pran on so ;

Yo pongné’y, é yo maré’y adan poto.

Sé moun-la té ka fè jé èvè’y, jistan sòti Misyé Zapo.

Misyé pran on lyann, i hosé manch, épi i lévé bra anlè,

Paré pou tawaché jenn Tobi kon vòlè.

Tiboug-la té k’ay soufè.

“Mi Madou !” On vwa hélé.

“Lagé fwèt-lasa, Zapo !” On moun komandé,

“Sé on jenn tiboug inosan konsa zòt désidé bouwoté ?

Ki ou, ki sé vyé nèg boloko lasa, zòt ni malédisyon.

Kité tiboug-la alé, sakré bann kouyon !

Mi pou sa zòt ni giyon.”

 

Moun pa té nòz réponn li ;

Man Zapo té anrajé, toubònman égri.

San lévé yo di gad, i voyé sèvant a-y démaré Tobi.

Sila ki libéré’y, sé té menm madanm-la ora kalòj-la.

Zapo di menné Tobi oti maréchal-la,

I ké okipé di sa.

 

Man Zapo pa té dakò.

“Si maréchal-la vini, zòt tout ké antò ;

Konsa zòt tout ké fè on tou lajòl, sòf séla ki ni gadkò.”

Misyé Zapo té oblijé démòd : i jété fwèt-la atè.

Sèvant-la ba tiboug-la tigout dlo pou bwè,

Adan on katoutou nwè.

 

Fanm-la rann li zéfé a-y,

Épi i ba’y on kaklen pou manjé tigray.

Asi chak blési, i pasé lalwé, zèb-chapantyé, épi lay.

Apré, lè i té fini, sèvant-la ba Tobi dlo pou déswèf’.

I santi tout nanm a-y adan on léta nèf,

I trapé konfyans kon chèf.

 

Sèvant-la pa di’y pyès mo.

I gadé’y, é asi fon i ba’y on tibo,

Doubout ora twon-la koté yo té sizé, é i viré do.

Konpè-la atann i disparèt, épi i pran chimen bwa ;

Alé koté Zagouti an koubari-la,

I touvé on vyénonm la.          

Zagouti té an pyé a-y,

Ka sonméyé trankilman asi on pil pay.

Vyé nonm-la gadé tiboug-la, é jantiman i souri ba’y.

I lévé dwèt a-y, ka montré kèk biten an bwa-la toupré ;

Tobi touné adwèt, ka chèché èvè zyé,

É vwè kichòz balansé.

 

Konsa, i viré lòt bò,

Sèlman pa té ni pèsonn èvè’y la ankò ;

I pa tann kitan, mé zagouti-la é nonm-la té pran lòtbò.

Alò i alé ora on branch, adan kilès on krèy té pann.

Té ni toutrèl, ranmyé, zòtolan : bon ti vyann,

Pou boukanné èvè kann.

 

Tobi fè lawoutounèl ;

Onlo kalkil an tèt a-y pannan i tousèl.

Ni asé istwa pou rakonté an nwèsè alawonn chandèl.

Lapen, ki té fè moun tèlman kras, li osi ni asé pou di :

Apré yo té fwété’y, yo mété’y an bari ;

Sis jou rété é dòmi.

 

Sé jérè-la fè’y vini gra,

Pou yo té sa kyuit li an fen a simenn-la ;

Dènyé jou-la, pou kyouyé lapen-la, yo néyé’y an bari-la.

Difé limé, sé moun-la griyé Lapen, mé sitou bèt-a-zèl.

Yo manjé, woutoutou, zòtolan, toutrèl,

Kay, kanna é ziwondèl.         

 

Zagouti té byen sové,

Adan Tou-a-Dyab alè i té ka rété.

Li é Kourès té dènyé an péyi-la, mé yo rivé viv vyé.

Épi, Tobi pa di fanmi a-y ayen asi sa ki té fèt.

Otan jibyé ! Pou yo i fè lantou Galèt.

Yo manjé é fè lafèt.